Het métier haute couture

Een beginnend journalist maakt wel vaker fouten, maar in mijn geval was het niet mis: ik rapporteerde over de eerste haute couture show van Gérald Watelet en wist te melden dat het zonde was dat de zomen van zijn jurken niet gestreken waren. Nadien vertelde de persagente me doodleuk dat zomen niet uitgestreken worden in de haute couture – dat is nu net een duidelijk verschil met prêt-à-porter. Die zoom wordt niet uitgestreken omdat het model in kwestie nog veranderbaar is, afhankelijk van welke klant het straks bestelt. De ‘petites mains’ van de couturier (want zo worden zijn naaisters genoemd) zullen de zoom pas strijken, wanneer de klant volledig tevreden is met de outfit en het ensemble mee naar huis kan.

Haute couture is meer dan een vak apart. Het is een ‘métier’. Eind negentiende eeuw werd de ‘Chambre Syndicale de la Couture Parisienne’ gestart als een soort vakbond die opkwam voor de rechten van de couturiers. De Chambre beschermde de originele ontwerpen van de couturiers tegen namaak. Vandaag bestaat deze Kamer nog altijd. Zij regelt onder meer de twee haute couture weken in Parijs: eentje in januari (voor de zomercollecties), eentje in juli (voor de wintercollecties), maar zij houdt ook nauwkeurig in het oog of de ontwerpers zich wel degelijk aan de regels houden. Want regels zijn er!

Om zich een haute couturier te noemen moet een ontwerper een vast atelier hebben in Parijs. Hij moet er werken met minimum twintig werknemers. De kleren moeten volledig op maat en met de hand gemaakt worden. Elke klant komt daarom zo’n drie keer langs, voor wat heet: een ‘essayage’. Twee keer per jaar moet een couturier zijn collectie showen, en dat met een minimum van 30 ensembles.  

Haute couture is een wereld apart, en heeft niks te maken met de pret-à-porter. Dries Van Noten en Ann Demeulemeester zijn dus ontwerpers, en geen couturiers, ook al ontwerpen ze ieder seizoen de meest eigenzinnige avant-garde. Het grootste verschil ligt dus in het handwerk en in het maatwerk. Een couturier kent bovendien elke klant. Hij weet wat er al in de kleerkast hangt, wat de smaak van de klant is, en waar ze doorgaans voor valt…

De haute couture wereld wordt steeds kleiner, maar is nog lang niet verdwenen. Omdat het zo’n bijzonder métier is, dat doet dromen en dat mooie materialen en kunstzinnige technieken hoog in het vaandel draagt. De komende dagen hou ik u op de hoogte van wat de huidige generatie Haute Couturiers voor zomer 2016 in hun mars hebben. Hope you enjoy!